» چگونه یک هواپیما در شرایط بدون دید و به صورت کاملاً خودکار فرود میآید؟

چگونه یک هواپیما در شرایط بدون دید فرود می آید؟
فرود هواپیما در شرایط بدون دید و به صورت خودکار یکی از پیچیدهترین و پیشرفتهترین مراحل هوانوردی مدرن است که به ترکیبی از فناوریهای پیشرفته و مهارتهای خلبانی نیاز دارد. این فرآیند به وسیله سیستمهای پیچیده ناوبری و کنترل پرواز صورت میگیرد که به هواپیما اجازه میدهد تا بدون دخالت انسان و با دقت بالا در باند فرودگاه فرود آید. در این مقاله به بررسی چگونگی عملکرد این سیستمها و تکنولوژیهای مرتبط با آن میپردازیم.
سیستمهای کلیدی در فرود خودکار
1. سیستم فرود خودکار (Autoland System) :
این سیستم شامل مجموعهای از تجهیزات و نرمافزارهایی است که به هواپیما اجازه میدهند تا به طور خودکار فرود بیاید. این سیستم معمولاً در هواپیماهای تجاری بزرگ نصب شده و میتواند در شرایط مختلف آب و هوایی عمل کند.
2. سیستم ابزار فرود (Instrument Landing System - ILS) :
ILS یک سیستم ناوبری است که از طریق امواج رادیویی به هواپیما اطلاعات مربوط به مسیر و زاویه فرود را میدهد. این سیستم از دو جزء اصلی تشکیل شده است: لوکالایزر که مسیر جانبی را مشخص میکند و گلاید اسلوپ که زاویه فرود را تعیین میکند.
3. سیستم مدیریت پرواز (Flight Management System - FMS) :
FMS یک سیستم کامپیوتری است که مسیر پرواز هواپیما را مدیریت و کنترل میکند. این سیستم با استفاده از اطلاعات GPS و دیگر دادههای ناوبری، هواپیما را به طور دقیق به سمت باند فرود هدایت میکند.
4. رادار هواشناسی و سنسورهای مختلف :
رادار هواشناسی به خلبان و سیستمهای خودکار کمک میکند تا وضعیت آب و هوا را در اطراف فرودگاه بررسی کرده و تصمیمات لازم را اتخاذ کنند. همچنین، سنسورهای مختلفی مانند ارتفاعسنجها و سرعتسنجها نیز اطلاعات ضروری برای فرود را فراهم میکنند.
فرآیند فرود خودکار
1. نزدیک شدن به فرودگاه (Approach):
در مرحله نزدیک شدن، سیستمهای ناوبری، هواپیما را به سمت باند فرود هدایت میکنند. در این مرحله، خلبان ها سیستم مدیریت پرواز فرود خودکار را فعال میکنند و هواپیما شروع به دنبال کردن مسیر تعیین شده توسط ILS میکند.
2. فرود نهایی (Final Approach) :
در این مرحله، هواپیما به سمت باند فرود هدایت میشود. سیستم فرود خودکار با استفاده از اطلاعات ILS، مسیر و زاویه فرود را به دقت تنظیم میکند. خلبانها معمولاً در این مرحله به نظارت بر عملکرد سیستمهای خودکار میپردازند تا در صورت بروز مشکل، به سرعت وارد عمل شوند.
3. لمس باند (Touchdown) :
سیستم فرود خودکار با استفاده از سنسورهای ارتفاع و سرعت، لحظه لمس باند را به دقت محاسبه میکند. در این لحظه، موتورهای هواپیما به تنظیمات مورد نیاز برای فرود ایمن تغییر حالت میدهند و هواپیما به آرامی روی باند فرود میآید.
4. کاهش سرعت و توقف (Rollout) :
پس از لمس باند، سیستمهای ترمز خودکار و بازدارندهها به کار میافتند تا سرعت هواپیما را به تدریج کاهش دهند و آن را به طور ایمن متوقف کنند.
نتیجهگیری
فرود هواپیما در شرایط بدون دید و به صورت خودکار یک فرآیند پیچیده است که به ترکیبی از فناوریهای پیشرفته و هماهنگی دقیق میان سیستمهای مختلف نیاز دارد. این فناوریها نه تنها ایمنی پروازها را افزایش میدهند، بلکه امکان پرواز در شرایط جوی نامناسب را نیز فراهم میکنند. با پیشرفتهای بیشتر در این زمینه، انتظار میرود که سیستمهای فرود خودکار بهبود یافته و کارایی و دقت آنها افزایش یابد.
تهیه و ترجمه: متینا بشارتی